Educatie
Het koninkrijk waar niemand sterft
De knappe prins kust de mooie Sneeuwwitje wakker en ze leefden nog lang en gelukkig. Voor kinderen zou je willen dat het zo gaat. Helaas is de werkelijkheid anders en krijgen kinderen soms al vroeg te maken met het nemen van afscheid.
Groot afscheid, door het overlijden van een ouder of broertje of zusje. En afscheid door bijvoorbeeld een scheiding; het verlies van het gezin zoals het was.
Juist op jonge leeftijd is het belangrijk eerlijke informatie te krijgen, ook al is het voor volwassenen een normale reactie dat we kinderen willen beschermen tegen pijn en verdriet.
Wanneer de dood op een passende manier een bespreekbaar onderwerp is en kinderen het gevoel hebben vragen te mogen stellen, wordt de angst voor dit onderwerp minder.
Vaak blijkt het fantasiebeeld enger dan de werkelijkheid.
Les ‘Doodgewoon’ ~ Jeugd
Vanuit mijn missie het onderwerp bespreekbaar te maken kom ik graag (op scholen) over mijn werk vertellen in de vorm van een les ‘Doodgewoon’.
Ik kom langs met de Rouw VW, een blauwe oldtimer als toegankelijke rouwwagen. Hierin neem ik een demo rouwkist mee zodat de kinderen kunnen zien hoe dit eruit ziet.
Op een luchtige manier geef ik de kinderen en jongeren informatie over verlies, de dood, rouw, rituelen en uitvaartkeuzes. Kinderen voelen de ruimte om alle vragen te stellen, hun verdriet te delen en hun ervaringen te vertellen.
Niets moet, alles mag.
Les ‘Doodgewoon’ ~ Volwassenen
Niet voor alleen kinderen, maar ook voor volwassenen heb ik een inspirerende les ontwikkeld.
Alles over mijn visie op uitvaart, het belang van goede begeleiding, betrekken van kinderen en jongeren, rouwvervoer en (duurzame) uitvaartkeuzes. Ik kom het jullie vertellen in een interactieve presentatie van ongeveer 2 uur.
Desgewenst pas ik het aan op de vragen die er zijn op het gebied van verlies en uitvaart.
Manu Keirse ~ Rouwexpert
“Wanneer je kinderen niet ziet in verdriet, kweek je boemerangs die in de toekomst terugkomen”, aldus psycholoog Manu Kierse in het boek ‘Kinderen helpen bij verlies’.
Een mooi boek voor iedereen die kinderen heeft of met kinderen werkt omdat we doorgaans niet leren hoe we kinderen kunnen begeleiden in hun verlies (dit kan ook een scheiding of verandering van woonplek zijn).
Door kinderen op hun eigen niveau mee te nemen in de dagen na het overlijden van een dierbare, geef je ze het gevoel dat hun aanwezigheid van waarde is. Ze zien dat emotie er mag zijn en dat er openheid is voor het stellen van vragen. Dit draagt enorm bij aan hun rouwproces.
Omdat woorden vaak zo abstract zijn, zijn rituelen helpend om vorm te geven aan verdriet.
‘Van oude gewoontes naar nieuwe rituelen’
Aansteken van kaarsen
Jongeren
In mijn werkervaring als ambulant begeleider heb ik veel te maken gehad met jongeren. Ik vond en vind het nog steeds magisch om met jonge mensen te werken. Wanneer je eenmaal het vertrouwen en respect hebt gekregen, merk ik dat juist door hun onbevangenheid veel diepgang en humor in de gesprekken zit.
Vanaf je pubertijd totdat je volwassen bent kan je leven erg heftig voelen, allerlei vragen komen naar boven zoals; Waarom besta ik? Waar ligt de waarheid? Hoe leven mijn ouders en is dat hoe ik ook mijn leven wil invullen? Wat vinden anderen van mij? Wat wil ik in de toekomst? Waar word ik blij van?
Gevoelens die, soms onverwacht, boven komen drijven en die je niet altijd goed kunt of durft te uiten; boosheid, verdriet, onzekerheid, angst, jaloezie, schuldgevoel, blijdschap of gevoelloos, terwijl je dan juist wel op zoek bent naar gevoel.
Maar het gevoel dat vaak overheerst is je onbegrepen voelen, je kunt niet voldoen aan het perfecte beeld.
Eigenlijk heel logisch, dat veel jongeren de behoefte hebben deze gevoelens te willen verdoven om even niets te voelen.
En dan komt er bij een overlijden het pijnlijke besef dat mensen, voor wie je zoveel liefde voelt, weg kunnen vallen. Hoe moet je het vertrouwen in het leven dan weer terug vinden?
Belangrijke waarden in de begeleiding van jongeren:
-
Vertrouwen en respect, opbouwen door middel van gelijkwaardigheid.
-
Begrip, voor het gevoel dat achter het gedrag zit.
-
Geduld. Soms is een later moment beter voor een gesprek.
-
Communicatie. Zo nodig via schrift (Whats App) of wanneer je elkaar niet aankijkt (in de auto). Benoemen van je gedachten in een vraag zoals “heb je het gevoel dat je verdrietig moet zijn?”.
-
Betrokkenheid, bij gevoerde ‘volwassen’ gesprekken. Laten weten dat ook hun gevoel en mening van waarde is.
-
Verbinding, door het delen van je eigen ervaringen. Delen van eigen gevoel en hoe je hier zelf mee om gaat.
-
Accepteren. dat je soms iemand even niet kunt helpen omdat je een blokkade of weerstand voelt. Vraag hulp.
-
Vrijheid. Benoemen dat er een eigen keuze is in hoe je je voelt of je wilt praten
-
Zonder oordeel. Er is niet 1 normaal (het perfecte plaatje). Hoe jij bent en wat je voelt is ‘normaal’. Iedereen doet anders en dat is super mooi! En er is niemand die altijd alles goed doet, dus durf (fout) te doen.